تفاوت پورتال با وب سایت

واقعاً پورتال چیست؟ چه تفاوتی با وب سایت دارد؟ آیا پورتال (پرتال) سیستم مدیریت محتوا (CMS) است؟ اینها سوالاتی هستند که امروزه در ذهن بسیاری وجود دارد. در این مقاله سعی شده بصورتی ساده و شفاف به مزایا، کاربردها و تفاوت های پورتال با وب سایت ها و سیستم های مدیریت محتوا (Content Management System) پرداخته شود.

  

 پورتال پایگاهی است بر روی وب که به تبادل اطلاعات با کاربران می پردازد. پورتال اطلاعات را از منابع مختلف جمع آوری و به کاربران خود ارائه می دهد تا آنها نیازهای خود حول محور فعالیت آن پورتال را بصورت مجتمع در یک پایگاه واحد بدست آورند.

پورتال ها بر خلاف وب سایت ها به منابع و پایگاه های مختلف متصل هستند و دائما با آنها در حال تبادل اطلاعات بوده و در نهایت اطلاعات مورد نیاز کاربران خود را بصورت دسته بندی شده ارائه می دهند. البته این بدین معنا نیست که خود هیچ گونه اطلاعاتی منتشر نمی کنند، بلکه پورتال ها خود نیز قابلیت انتشار اطلاعات سازمان یا شرکت خود را دارند و در صورت لزوم با سایر پورتال ها به اشتراک می گذارند.

امروزه پورتال ها فقط جنبه اطلاع رسانی ندارند، بلکه به کاربران خود این امکان را می دهند که از خدمات الکترونیکی سازمان یا شرکت بهره مند شوند. این خدمات مواردی همچون تامین ناحیه کاربری است که به کاربران اجازه می دهد اطلاعات مورد نیاز خود را مدیریت نمایند، برای شفاف تر شدن این موضوع اجازه دهید به ذکر یک مثال بپردازیم:

بانک:
وقتی وارد صفحه اصلی پایگاه اطلاع رسانی یک بانک می شویم در اصل وارد پورتال آن بانک شده ایم. بانک به ما نرخ ارز را بر اساس روز جاری نشان میدهد این اطلاعات از کجا می آید؟ آیا قابل اطمینان است؟ بله کاملا صحیح است، چرا که این اطلاعات از یک منبع واحد بدست می آید و خودسرانه منتشر نشده است. در حقیقت پورتال بانک، آخرین اطلاعات نرخ ارز را با اتصال به منبع نرخ ارز که در یک پورتال دیگر قرار دارد در خود نمایش می دهد. در همین پورتال ممکن است اهم اخبار جهان در یک بلوک مستقل توجه شما را جلب کند. این اخبار نیز توسط بانک منتشر نشده بلکه پورتال بصورت خودکار و البته بر اساس تنظیمات مدیر پورتال n خبر آخر جهان را از یک پورتال دیگر (با استفاده از فناوری RSS) دریافت نموده و به لحظه نمایش می دهد و به همین ترتیب بانک اطلاعات دیگری همچون اوقات شرعی، وضعیت آب و هوا و غیره را بصورت یکجا در اختیار ما قرار می دهد که همگی موثق هستند. حال بانک اطلاعات سازمانی خود را نیز در کنار این اطلاعات به ما نمایش می دهد. مثلا نمایش آخرین تصمیمات و مصوبات خود به عنوان اخبار بانک در یکی از بلوک های صفحه. بانک همچنین ناحیه کاربری را مشخص نموده که مشترکین (کاربران) آن با وارد کردن شناسه کاربری و رمز عبور به اطلاعات حساب خود دسترسی و نسبت به انتقال وجه یا مدیریت آن اقدام نمایند. این اطلاعات با اتصال پورتال به شبکه اختصاصی بانک و نیز شبکه متمرکز بانکی جمع آوری و یکجا در اختیار کاربر قرار داده شده است.

فناوری پورتال:

پورتال ها بدون وجود فناوری های ارتباطی مثل وب سرویس ها، SOAP و API عملا یک وب سایت بیشتر نیستند. مهمترین برجستگی پورتال ها نسبت به وب سایت ها (و بعضاً CMSها) وجود چنین فناوری هایی است. این فناوری ها راه های ارتباطی استاندارد بین تمامی پورتال های روز دنیا است، صرف نظر از اینکه از چه سیستم عامل و سخت افزاری استفاده می کنند.

:SSO (Single sign-on)

یکی از ویژگی های مهم و لاینفک پورتال بشمار می آید. این ویژگی باعث می شود که کاربر تنها با داشتن یک شناسه کاربری و رمزعبور به مجموعه ای از سرویس ها در یک یا چندین دامنه (Domain) دسترسی داشته باشد این سرویس ها حتی می توانند بر روی بیش از یک پورتال و در آدرس های اینترنتی (دامنه) متفاوتی قرار داشته باشند، اما کاربر با یک بار وارد کردن شناسه و رمز خود امکان ورود به ناحیه کاربری در همه این آدرس ها (مشروط بر داشتن دسترسی) را دارد.

تمرکز پورتال:

پورتال های بسیاری وجود دارند که بر روی خدمات خاص متمرکز بوده و یا به ارائه خدمات به شکلی جامع می پردازند، به عنوان مثال پورتال فروشگاهی بر روی خدمات اقتصادی و بازار متمرکز است و یک پورتال خبری بر روی مسائل خبری و رسانه ای متمرکز است.

تفاوت پورتال با وب سایت:

بطور کلی تفاوت وب سایت با پورتال را می توان در موارد ذیل خلاصه نمود:
1. وب سایت انطباق پذیر نیست، بدین معنا که نمی توان محتوای آن را بصورت خودکار تغییر داد، در حالی که محتوای پورتال بصورت خودکار و بدون دخالت نیروی انسانی قابل تغییر است.
2. وب سایت انعطاف پذیر نیست، بدین معنا که نمیتوان محتوای وب سایت را بصورت آنلاین تغییر داد، در حالی که محتوای پورتال با استفاده از کنترل پنل به سادگی قابل تغییر است.
3. وب سایت محاوره ای نیست، بدین معنا که با کاربر ارتباطی برقرار نمی کند و با او به تبادل اطلاعات نمی پردازد، در حالی که پورتال بر اساس نیاز کاربر اطلاعات مورد نیاز او را ارائه می دهد.
4. وب سایت صرفا جهت اطلاع رسانی است، در حالی که پورتال علاوه بر اطلاع رسانی به جمع آوری اطلاعات نیز می پردازد.

در مجموع تفاوت های زیادی بین پورتال و وب سایت وجود دارد هر چند که در ظاهر تفاوت چندانی بین این دو مشاهده نمی شود، چون هر دو بر اساس یک استاندارد(html) خروجی خود را نمایش می دهند اما به محض شروع استفاده، تفاوتها نمایان می شود.

تفاوت پورتال با CMS:

سی ام اس (سیستم مدیریت محتوا - Content Management System) صرفاً جهت مدیریت محتوای یک وب سایت بکار می رود. در حالی که پورتال با در برگرفتن سی ام اس درون خود علاوه بر این قابلیت، امکان تبادل اطلاعات با پورتال های دیگر و جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف و همچنین امکان اتصال پورتال ها را در دامنه های مختلف فراهم می سازد. به عبارتی دیگر سی ام اس زیر سیستم لاینفک پورتال بوده هر چند که به تنهایی نیز کاربرد دارد.